Prof. Dr. Hakan Ürey’in “Artırılmış Gerçeklik ve 3 Boyutlu Uygulamalar İçin Yeni Görüntüleme ve İzleme Teknolojileri” adlı projesi, mevcut teknolojilerin çözemediği bazı optik problemlerin çözülmesini, üç boyutlu görüntüleme ve izlemenin kişiye özel hale getirilmesini hedefliyor.

2013 yılında aldığı 2,5 milyon euro’luk destek sonrası Prof. Dr. Ürey, projesi kapsamında daha sonra, Avrupa Araştırma Konseyi’nin (European Research Council – ERC) yalnızca ileri düzey araştırmacıları desteklediği projelere verilen, 150’şer bin euro’luk Proof of Concept (PoC) desteğine iki kez layık görülmüştü. Proje, aradan geçen altı yılda ileri ve yenilikçi teknolojilerin geliştirilmesine olanak sağlamanın yanı sıra PoC desteğini üçüncü kez almayı da başardı. Aldığı desteklerin toplamı 3 milyon euro’ya ulaşan Prof. Dr. Ürey, daha önce ERC Advanced fonu almış projelerin başvurduğu ve başarı oranının yüzde 25 gibi sınırlı olduğu bu rekabet seviyesi yüksek ortamda, 498 projeden desteklenmeye uygun bulunanlar arasına girerek çok ciddi bir başarıya da imza atmış oldu.

Projenin ilk iki ayağında yaklaşık 15 adet patente imza atıldı. Biri ABD’de olmak üzere kurulan iki ticari şirkette 10’u ABD’de, 15’i Türkiye’de olmak üzere 25 kişiye istihdam sağlandı. Önemli bilimsel yayınlarda birçok makale yayımlandı. Birçoğu Koç Üniversitesi laboratuvarlarında olmak üzere çok sayıda kalifiye mühendis yetiştirildi. Elde edilen bu somut çıktılar, ERC’nin projeye üçüncü kez PoC desteği vermesinde en önemli kriterler olarak öne çıkıyor. Proje, ayrıca Avrupa’daki en iyi araştırmacılara ve çığır açıcı projelere fon sağlayan ERC tarafından desteklenen Türkiye’deki ilk mühendislik projesi olma özelliğini de taşıyor.

Giyilebilir holografik teknolojilerin medikal uygulaması üzerine araştırma

Projenin üçüncü kez PoC desteği alan bu etabında giyilebilir holografik teknolojilerin medikal uygulaması üzerine araştırmalarını sürdürecek olan Prof. Dr. Ürey, bu medikal uygulamalara örnek olarak şu açıklamayı paylaştı: “Katarakt ameliyatı kaçınılmaz olan ya da kontakt lensle düzeltilemeyen ve ameliyata ihtiyaç duyulan bazı kornea problemlerinde hastanın ameliyat sonrası görüşünün nasıl olacağı önceden bilinemiyor. Geliştirdiğimiz holografik ekran teknolojisi sayesinde hastanın ameliyat sonrasında nasıl göreceğini gösteren bir simülatör yapıyoruz. Bunun için öncelikle holografik ekranlar yardımıyla hastanın gözbebeğindeki belki milimetrik boyutta sağlam alana göz kusurlarını da düzeltip, bir ışık huzmesi gönderiyoruz. Bu sayede hasta, nasıl sağlıklı bir görüşe sahip olacağına ilişkin bir tecrübe yaşamış oluyor. Bunu holografik ekran teknolojisi dışında henüz bu simülasyonu başarabilen bir teknoloji yok.”

Proje kapsamında bir prototip geliştirildiğine dikkat çeken Prof. Dr. Ürey, bir hastada bu prototipin denendiğini de aktardı. Prof. Dr. Ürey: “Bundan sonraki 18 ay boyunca yine Koç Üniversitesi Tıp Fakültesi Göz Hastalıkları Anabilim Dalı’ndan Prof. Dr. Afsun Şahin ile birlikte çalışılacak. Göz takip sistemi, yazılım sistemi gibi projenin teknolojik kısımları geliştirildikten sonra, altı aylık bir süre klinik çalışmalara ayrılacak. Daha sonra belli sayıda hasta ile bu teknolojinin denemelerine geçilecek. Sonunda da göz hastalıkları kliniklerinde kullanılmak üzere ticari bir ürün elde edilecek.” dedi.

Dört kez PoC desteği verilen Türkiye’deki iki proje de Koç Üniversitesi’nde

En özgün ve yenilikçi bilimsel araştırmalara destek sağlayan, Avrupa’nın bilimsel alanda en prestijli ve tanınmış kurumu olan ERC fonu, 2012’den bugüne kadar Türkiye’den 24 prestijli projeye verildi. Bu fonların 14’ü Koç Üniversitesi öğretim üyeleri tarafından alındı. Şu anda ERC fon desteği alan projelerden 10’u Koç Üniversitesi bünyesinde yürütülüyor, ayrıca Türkiye’den şimdiye kadar toplam dört kez PoC desteği verilen iki proje de Koç Üniversitesi akademisyenlerinin yürüttüğü projeler. Bu dört PoC desteğinin üçünü Prof. Dr. Hakan Ürey aldı.

ERC en özgün ve yenilikçi bilimsel araştırmalara destek sağlayan, Avrupa’nın bilimsel alanda en prestijli ve tanınmış kurumudur. ERC desteği, Avrupa Birliği tarafından sağlanan diğer fonlardan farklı olarak bir araştırma grubu, kurum veya konsorsiyuma değil tek bir araştırmacıya verilir. Projeyi alan kişi Avrupa çapında istediği kuruma bu projesini taşıyabilme hakkına sahiptir. ERC projelerinin, kariyerinin farklı aşamalarındaki araştırmacılara yönelik üç programı var. Bunlardan ilki, doktora sonrası 0-7 yıl (Starting -1,5 milyon euro), ikincisi 7-12 yıl (Consolidator – 2 milyon euro) ve üçüncüsü de son 10 yıldır ileri düzey araştırma yapanlara (Advanced – 2,5 milyon euro) verilir. Bugüne kadar ERC desteği almış yedi araştırmacı aynı zamanda alanlarında Nobel Ödülü’ne de layık görülmüştür. (Hem ERC hem de NOBEL Ödülü alan araştırmacılar: Serge Haroche, Konstantin Novoselov, James Heckman, Theodor Hänsch, Jean-Marie Lehn, Christoforos Pissarides, Sir Peter J. Ratcliffe)

Prof. Dr. Hakan Ürey hakkında

1992 yılında ODTÜ Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü’nden mezun oldu. 1996 yılında yüksek lisans ve 1997 yılında doktora derecelerini ABD’deki Georgia Institute of Technology’den aldı. Doktora sonrası beş yıl ABD’de bulunan Microvision Inc.’te araştırma mühendisi olarak çalıştı. 2001 yılından itibaren Koç Üniversitesi Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü’nde öğretim üyesi olarak görevini sürdüren Ürey, 2007 yılında Doçent ve 2010 yılında Profesör oldu. Hakan Ürey, ekran ve görüntüleme sistemleri, sensörler ve mikroteknoloji alanlarında 50’den fazla patente sahiptir. Farklı konularda buluşları beş şirket tarafından lisanslandı ve dört yeni şirket kurulumunda rol oynadı. Uluslararası dergi ve konferanslarda yaklaşık 200 makalesi yayımlandı; uluslararası konferanslarda davetli olarak 30’dan fazla konuşma yaptı. 2006 Werner Von Siemens Akademik Başarı, 2007 TÜBA-GEBİP Üstün Başarılı Genç Bilim İnsanı, 2008 Junior Chamber International Scientific and Technological Development Ödülü, 2009 TÜBİTAK Teşvik Ödülü ve 2019 Sedat Simavi Fen Bilimleri Ödülü’nün sahibidir.